تاجیکستان، کشوری است که در آسیای میانه موقعیت دارد و از شمال با کشور قرغیزستان، از جنوب با افغانستان، از غرب با ازبکستان و از شرق با کشور چین همجوار است.
در گذشتههای دور به دلیل عبور جادهی ابریشم از خاک تاجیکستان، این کشور اهمیت و ارزش بسیاری را در بین دیگر سرزمینها دارا بوده .
امروزه علاوه بر تاریخ کهن و فرهنگ غنی که مردم تاجیکستان دارند، توانسته اند با استفاده از تنوع غذایی و معرفی غذاهای لذیذ خود به سایر کشورها، گام موثر و کلانی در جذب گردشگر از سراسر جهان بردارند .
تنوع غذایی که نشانگر فرهنگ سنتی تاجیکستان است و میتوان آن را تلفیقی از عادات و برنامهی غذایی کشورهایی همچون روسیه، ازبکستان و افغانستان برشمرد.
به گزارش آی فیلم2، مردم تاجیکستان با تمام وجود به برنامه غذایی ملی خود افتخار میکنند و از طریق معرفی و شناساندن آن به سایر ملل جهان موفقیت قابل توجهی در جذب گردشگر و توریست بدست آورده اند.
در واقع هنر آشپزی و طباخی امروز مردم تاجیکستان ریشه در تاریخچهی غنی این سرزمین دارد که تاثیرات و نفوذ متعددی را در طی قرنها به خود دیده است.
قطعا بسیاری از مردم امروز تاجیکستان، به ویژه مردم کوچی نمیتوانستند خوراکی بدون گوشت فراوان و ظرف غذاهای تهیه شده از آرد و نشاسته را حتی در ذهن خود متصور شوند.
البته نباید از این غافل شد که برنامه غذایی ملی مردم تاجیکستان، تا حد زیادی به آشپزی دیگر کشورهای آسیای میانه، شباهت دارد . میتوان ظروف غذای مشابه بسیاری را در برنامهی غذایی مردم تاجیکستان با مردم کشورهای آسیای میانه مشاهده کرد.
ویژگی بارز برنامه غذایی مردم تاجیکستان در نوع طبخ آن است که میتوان آن را به وضوح در چگونگی تهیه و آمادهسازی مواد غذایی، طبخ انواع خوراکیها و غذاها و از همه مهمتر در مزهی غذاهای تاجیکی مشاهده و احساس کرد.
غذاهای گوشتی
جمعیت قابل توجهی از مردم تاجیکستان پیرو دین اسلام هستند و این مسئله امری بسیار مهم در استفاده از مواد غذایی حلال توسط ایشان است. در مورد غذاهای گوشتی که بخش عمدهای از خوراکیها و غذاهای طبخ شده در این کشور را تشکیل میدهد، مصرف گوشت خوک به هیچ عنوان صورت نمیپذیرد.
اما آنها علاقهی بسیاری به مصرف و استفاده از گوشت اسب دارند. محبوبیت گوشت این حیوان باعث تهیهی نوعی سوسیس محلی و بسیار پرطرفدار با گوشت این حیوان به نام کازی (kazy) شده است.
همان گونه که بیان شد، گوشت یکی از اصلیترین مواد مصرفی در تهیهی غذاهای تاجیکستانی است.
آشپزها و بانوان تاجیکستانی برای تهیهی غذاهای گوشتی ابتدا گوشت را تا زمانی که پوستهی آن کاملا سرخ شود و به رنگ تیره تغییر رنگ دهد، سرخ میکنند.
این روشی بومی برای خوشطعم و عطر کردن گوشت و از بین بردن بوی بد آن است. روشی که حتما با انجام آن در تهیهی سایر غذاها هم نتیجهای مطلوب را مشاهده خواهید کرد.
غذاهایی مانند شیش کباب (shish kebabs)، کباب، دلمه کلم، گوشت سرخ شده، کباب ماکیان (مرغ و خروس) و کباب گوشتهای شکاری از جمله غذاهای معمول در برنامهی غذایی مردم تاجیکستان است که معمولا در وعدههای اصلی غذایی تهیه و مصرف میشود.
شیش کباب (Shish Kebabs)
یکی از خوش طعم ترین و مشهورترین غذاهای گوشتی مردم تاجیکستان شیش کباب یا شیشلیک تاجیکی است که در انواع مختلفی مانند شیش کباب با استخوان، شیش کباب تهیه شده با توته های گوشت و همچنین شیش کباب تهیه شده با سبزیجات، طبخ میشود.
دنبه، یکی از خوراکیهای ضروری در تهیهی این غذای سنتی است که معمولا به قطعات خرد و یکسان برش زده و کباب میشود. اغلب تاجیکستانی ها با گوشت گوسفند این کباب مزه دار و لذیذ را پخته میکنند ولی در برخی موارد گوشت گاو را نیز در طبخ آن، به کار میبرند.
کباب پزهای حرفهای در تهیهی شیش کباب تاجیکستانی معمولا توته های برشخوردهی گوشت گوسفند را در کنار قطعات دنبه به مدت ۲ تا ۳ ساعت درون موادی مثل انواع ترشی، ادویههای بومی و آب لیمو قرار می دهند،سپس آنها را به سیخ کشیده و روی آتش زغال، کباب میکنند.
کباب تاجیکی (kabob)
کباب تاجیکستانی، یکی دیگر از غذاهای گوشتی مردم این کشور است که اهمیت ویژهای برای آن ها دارد.
یک غذای بومی که با استفاده از گوشت چرخکردهی گوسفندی، پیاز، ادویه، آچار (ترشی) ، نمک و مورچ های خرد شده تهیه میشود. پس از آمادهسازی مواد اولیهی کباب، آنها را مخلوط کرده و به شکل ساسچ فرم میدهند.
سپس آنها را درون آرد غلطانده تا پوششی از آن رویهی گوشتها را بگیرد. در این زمان آشپزهای تاجیکستانی این کبابهای آردی را داخل ظرفی از روغن داغ قرار داده و بریان میکنند.
در حالی که پیازهای حلقه شده نیز درون روغن در حال بریان شدن است، کبابهای نیم پخته راروی پیازها قرار داده و میمانند تا با آب گوشت به طور کامل طبخ شود.
پس از آماده شدن این کباب لذیذ و وسوسهانگیز تاجیکی، آن را به همراه سبزی و سیر نوش جان میکنند.
کورداک (Kaurdak)
یکی دیگر از کبابهای تهیه شده در رژیم غذایی مردم تاجیکستان، کورداک (Kaurdak) است که به روشی کاملا متفاوت با دیگر کبابها طبخ میشود.
این غذای بومی و بسیار لذیذ با گوشت گوسفند ، بادنجانرومی، کچالو، پیاز، نمک، مورچ و آب تهیه میشود. نوعی کباب لذیذ و پرطرفدار که شباهت بسیاری به قورمه های اصیل تاجیکستانی دارد.
دلمه کلم تاجیکی (Tajik golubtsi)
یکی دیگر از غذاهای بومی و پرطرفدار در برنامهی غذایی مردم تاجیکستان، دلمهی کلم است که مواد داخلی دلمه را با استفاده از گوشت چرخ شدهی گاو، پیاز، نمک، برنج ، مورچ و مصالح تهیه کرده و آن را بین دلمهی کلم قرار داده و میپیچند. سپس داخل ظرف که حاوی آب گوشت است قرار داده و میمانند که با حرارت ملایم، طبخ شود. این غذای خوشمزه را پس از تهیه با قیماق ترش، سرو میکنند.
برنج پرمصرفترین ماده غذایی در تاجیکستان
پلو (Pilaus)
غذاهای تاجیکستانی بدون پلو، غیر قابل تصور است. در برنامه غذایی مردم این کشور، میتوان تنوع جالب و وسوسهانگیزی از پلوهای خوشمزه و لذیذ را مشاهده کرد که هر کدام با مواد اولیهی مغذی و مورد نیاز بدن و با طعم و عطری بینظیر تهیه میشود. در واقع پلو در رژیم غذایی مردم این سرزمین از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
پلو تاجیکستانی (Tajik pilau) کهبه همراه توته های گوشت مزهدار شده، دوشنبه پلو (Dushanbe pilau) پلو به همراه گوشت چرخشدهی گوسفندی، پلو با مرغ و پلو با رشتهفرنگی (pilau “ugro)، پنج نوع پلوی شناخته شده و مشهور در برنامهی غذایی تاجیکستانی است که در اکثر خانوادههای این سرزمین تهیه و مصرف میشود.
جالب است بدانید که موادی همچون ، مَتَر، میوههای خشک و سیر به اکثر این پلوهای طبخ شده، اضافه شده و طعم و عطری منحصربهفرد را برای آنها به ارمغان میآورد.
اوگرا پلو (ugro-pilau)
اوگرا پلو در کشور تاجیکستان، غذایی است که بسیار زیاد در خانوادههای این سرزمین توسط بانوان و مادران تاجیکستانی طبخ میشود. نوع دیگری از غذا که همراه برنج و گوشت تهیه شده و بسیار لذیذ و اشتهاآور است.
این غذای بومی که با گوشت سرخ شده، پیاز، زردک و ادویههای بومی طبخ میشود، یکی از محبوبترین غذاها در رژیم غذایی مردم تاجیکستان است.
اوشی پلو (osh-pilau)
اوشی پلو، غذای مردم تاجیکستان است که برای بسیاری از مردم جهان، شناخته شده و محبوب است. آشپزهای تاجیکستانی با استفاده از گوشت گوسفندی پخته شده، زردک سرخ شده، پیاز و برنج تهیه کرده و پس از آمادهسازی این نوع پلوی خوشمزه، روی آن مقداری از نیش پیازهای توته شده ریخته و میل میکنند.
ف ا / ح ح